طرز پخت برنج شالیزار

برنج یکی از اصلی ترین منوهای تشکیل دهنده سفره های ایرانی است. ایرانیان علاقه بسیار زیادی به برنج دارند و یکی از بهترین برنج های جهان در نواحی شمالی ایران کشت می شود در این میان برنج طارم محلی شهرستان فریدونکنار در استان مازندران، از بهترین ها محسوب می شود، چرا که علاوه بر ویژگی های اصلی یک برنج خوب ازجمله عطر و طعم و قدکشیدگی در مقایسه با ارقام دیگر برنج کشت شده در نواحی شمالی،  از لحاظ بهداشتی و تغذیه سالم و استفاده کمتر ازسموم و کودهای شیمیایی منحصر به فرد بوده و اگر اغراق نباشد می توان گفت بی نظیراست. علت این امررا نیز باید درعنایت خداوند سبحان و ویژگی آب و هوایی انحصاری منطقه فریدونکنار جستجو کرد. همان طور که علاقه مند ان به طبیعت و محیط زیست می دانند تالاب فریدونکنار برخلاف سایر تالاب های موجود در ایران فصلی بود و در واقع تالاب فریدونکنارهمان زمین های شالیزاری هستند که در فصل پاییز و زمستان مکان امنی برای انواع پرندگان مهاجر می باشد وجود این پرندگان مهاجر که تعداد آن ها به میلیون ها پرنده می رسد  به مدت ۵ تا۷ ماه در شالیزارهای فریدونکنار باعث تزریق مقادیر زیادی فضولات پرندگان به صورت تدریجی به شالیزار می شود و این کودهای طبیعی رها شده توسط این پرندگان موجب می شود که خاک شالیزارهای منطقه به صورت طبیعی غنی شده و مصرف انواع کودهای شیمیایی به حداقل ممکن برسد ضمن این که این پرندگان با تغذیه انواع آفات حشرات و کرم ها نیاز به مصرف سموم دفع آفات در مزارع شالیزارهای فریدونکناررا به حداقل می رسانند.
خوشبختانه علاوه بر خصوصیات ممتازی همچون کیفیت، عطر و طعم مناسب و تا حدود بسیار زیادی ارگانیک بودن طارم محلی فریدونکنار، یکی دیگر از ویژگی منحصر به فرد برنج طارم محلی فریدونکنار این است که پخت آن به مهارت خیلی بالایی احتیاج ندارد به طوری  که با اندک دقت  به راحتی پخت خواهد شد.
اصولا دو روش کلی برای پخت برنج وجود دارد:
۱– آبکش           ۲- کَته
هر کدام از این دو روش دارای محاسن مخصوص به خود می باشند. در روش کته ارزش غذایی برنج و ویتامین B1 ( یا تیامین در پوسته برنج وجود دارد که با جدا کردن پوسته از برنج پنج ششم ویتامین B1 آن از بین می رود و فقط یک ششم آن در دانه های برنج باقی می ماند) بیشترحفظ شده و برای افراد سالم و افرادی که نیاز به ویتامین B1 بیشتری دارند، توصیه می شود.
در صورتی که برنج آبکش شود، همین یک ششم ویتامین B1 نیز از بین می رود و برنج فاقد ویتامین B1 می شود.
فرایند زمانی تهیه برنج آبکش بیشتر بوده و این زمان باعث می شود که برنج به اندازه کافی قد کشیده و زیبایی بیشتری داشته باشد به طوریکه این روش تهیه برنج بیشتر برای مهمانی های خانگی و مراسم  کاربرد دارد.

طرز پخت به روش آبـکش

۱-برنج را شسته و به همراه مخلوط نمک بیشتر و آب به مدت دو تا سه ساعت خیسانده و کنار میگذاریم .
۲- در یک قابلمه  آب را تا نیمه پر کرده روی حرارت زیاد میگذاریم تا بجوشد.
۳- آب برنج خیسانده شده را خالی نموده و همراه با کمی روغن آنرا در آب جوش میریزیم و شعله را کم میکنیم.
۴- در قابلمه را گذاشته پس از چند دقیقه(زمانی که مغز برنج نسبتا نرم شد) یک استکان از آب و روغن روی برنج را برداشته و برنج را آبکش میکنیم(با آب ولرم). برنج را چشیده و نمک آن را اندازه میکنیم.
۵- قابلمه ی خشک را روی حرارت قرار داده برنج را درداخل آن میریزیم. یک استکان آب و روغنی که برداشته بودیم را روی آن میریزیم.
۶- درب قابلمه را بسته روی حرارت ملایم میگذاریم. وقتی که برنج بخار نمود، پارچه مخصوص دمکردنی را روی درب قابلمه قرار می دهیم. بعد از ۳۰ الی ۴۰ دقیقه برنج حاضر است.
    یکی  از نکاتی که در پخت برنج تاثیر گذار می باشد مدت زمان نگهداری  برنج است. برنجی که مدت زمان خروجش از کارخانه حداکثر ۴۵ روز گذشته باشد، را اصطلاحاً “نو” نامیده و باید دقت بیشتری در پخت آن داشت. به عنوان یک توصیه کلی در پخت برنج نو بهتر است برنج را به مدت ۳ تا۵ ساعت به نسبت یک پیمانه برنج و دو پیمانه آب و افزودن نمک به میزانی که  برنج کاملا شور شود، نگه  داشت. بعد از سپری شدن این مدت برنج را شسته و تعویض می نماییم و مجددا به همان نسبت (یک پیمانه برنج و دو پیمانه آب) اما این بار با نمک مناسب و لازم روی اجاق قرار داده و منتظر می مانیم تا قل بخورد. در زمان قل خوردن برای این که برنج  نو بوده و به هم نچسبد و شل نشود و در عین حال قد بکشد با افزودن یک یا دو لیوان آب سرد به قابلمه،  باعث ایجاد یک شوک (تنش) دمایی در برنج شده  و بعد از این کار اجازه می هیم برنج دوباره به مرحله یکی دو بار “قل ” خوردن برسد  سپس  برنج را آبکش نموده  و آماده پخت نهایی خواهد بود.

طرز پخت به روش کـتـه

کته یک روش پخت برنج در آشپزی ایرانیو منسوب به استان‌های شمالی ایران است. در این روش برنجبا شعله آرام و بدون آبکش پخت می‌شود. کته معموﻷ با کباب و غذاهای محلی مانند مرغ با اناردون و مرغ با آلو  سرو می شود.
برای تهیه کته خوب باید از برنج درجه یک و بهداشتی و سالم استفاده نمود چون در این روش شستشو ی کمتری انجام می گیرد و ارزش غذایی برنج حفظ می شود. به همین دلیل ما برنج شالیزار را که از زمین های مرغوب و حاصلخیز فریدونکنار تهیه شده است، توصیه می کنیم.

۱٫    ابتدا آب و نمك و روغن (به اندازه لازم) را روی اجاق قرار داده تا کاملا قل بخورد و بعد برنج را به آن اضافه می‌كنیم. وقتی آب برنج كشیده‌شد، موقع دم‌كردنِ آن است. برنج را به شکل یک قله در‌می‌آوریم.
۲٫    حرارت شعله را کم می‌کنیم و روی درب قابلمۀ برنج پارچه دم‌کنی می‌گذاریم.
۳٫    بعد از ۳۰ الی ۴۰ دقیقه برنج حاضر است.

    اگر از پلوپز برای درست‌كردن برنج استفاده می‌كنید، دقت‌كنید كه اندازۀ آب در ازای هر پیمانه برنج فقط یك پیمانه باشد. هنگام استفاده از پلوپز نیز اجازه دهید آب كاملاً جوش بیاید و بعد برنج را داخل آن بریزید.

توجه ! توجه! برنج ایرانی به دلیل این که در مقایسه با انواع خارجی از هیچ گونه ترکیبات شیمیایی ونگهدارنده استفاده نمی شود ، در مقابل حرارت و هنگام پخت نیاز به مراقبت بیشتری دارد . برای این کار باید  دقت بیشتر و کم کم قلق پخت برنج یا به دست آورید.